Gelir Vergisi Kanunu kapsamında basit usulde vergilendirilen mükellefler için önemli bir değişiklik Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Karara göre, büyükşehir belediyesi statüsündeki illerde, nüfusu 30 binin üzerinde olan ilçelerde faaliyet gösteren mükellefler artık basit usulde değil, gerçek usulde vergilendirilecek.

1 Ocak 2026’ta Yürürlüğe Girecek

Bu kapsamda emtia imalatı ve ticareti, inşaat işleri, motorlu taşıt bakım-onarımı, lokanta ve benzeri hizmet işletmeleri, eğlence ve istirahat yerleri ile şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetleri gerçek usul kapsamına alınacak. Kararın 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girmesiyle aynı işi yapan mükellefler 30 büyükşehirde eşit koşullarda vergilendirilecek.

Öte yandan, büyükşehirlerde nüfusu 30 binin altında olan ilçelerde faaliyet gösteren taksi ve diğer şehir içi taşımacılık yapanlar ile basit usul kapsamında kalan diğer esnaf, hâlihazırda geçerli olan şartları taşımaları durumunda basit usulden yararlanmaya devam edecek. Yeni düzenleme, vergi adaletinin sağlanması ve kayıt dışı ekonominin azaltılması hedefiyle hayata geçirilmiş oldu. Böylece, hem küçük işletmelerin vergi yükü dengelenmiş olacak hem de aynı işi yapan mükellefler arasında eşitlik sağlanacak.

“Küçük Esnafın Ayakta Kalması İmkansız”

Resmi Gazete’de yayımlanan kararın ardından Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yaptı. Palandöken açıklamasında esnafın buna hazır olmadığını belirterek ek süre talebinde bulundu.

Geçişin 3 yıl ertelenmesini talep eden Palandöken, “Resmi Gazetede yayımlanan 9 Eylül 2025 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 30 büyükşehirde faaliyet gösteren basit usul mükellef esnaf ve sanatkârlarımızın 2026 yılı itibarıyla gerçek usule geçirileceği açıklandı. Basit usulde vergilendirme sadece bir vergi sistemi değil, aynı zamanda ekonomik ve toplumsal istikrarın teminatıdır. Bu nedenle, büyükşehirlerde uygulanacak geçişin en az 3 yıl ertelenmesini, dijitalleşme sürecinde esnafımıza gerekli desteklerin sağlanmasını ve altyapı hazırlandıktan sonra bu adımların atılmasını talep ediyoruz. Aksi halde küçük esnafın ayakta kalması imkânsız hale gelecektir” ifadelerini kullandı.

 “Esnaf Kepenk Kapatabilir”

Bendevi Palandöken, “Basit usulde vergilendirilen esnafımız zaten sınırlı kazançla ayakta durmaya çalışıyor. Gerçek usule geçtiklerinde düzenli defter tutma ve beyanname verme zorunluluğu doğacak, KDV, geçici vergi, stopaj gibi kalemlerle vergi yükleri katlanacak. Bu tablo, küçük işletmelerimizin gelirinden fazla gider yapmasına, hatta kepenk kapatmasına yol açabilecek” şeklinde konuştu.

“Dijital Uygulamalar Zorunlu Hale Geliyor”

Dijitalleşmeye ayak uydurmanın hemen olamayacağını belirten TESK Genel Başkanı Palandöken, “Gerçek usule geçiş aynı zamanda e-fatura, e-defter gibi dijital uygulamaları da zorunlu hale getiriyor. Ancak esnafımızın büyük kısmı henüz bu altyapıya erişemedi. Özellikle yaşı ilerlemiş veya dijital okuryazarlığı olmayan esnafımız açısından bu süreç büyük bir uyum sorunu yaratacak. Teknolojik dönüşüme ayak uyduramayanların faaliyetlerini sonlandırması kaçınılmaz hale gelebilir” dedi.

 “Sosyal Denge Açısından Ciddi Bir Risk Oluşturur”

Uygulamanın kayıt dışılığını arttıracağını aktaran Palandöken, “Unutulmamalı ki basit usulde vergilendirilen esnafımız sadece ekonomik değil, sosyal hayatın da vazgeçilmez unsurlarından biridir. Mahalle bakkalından terziye, ayakkabı tamircisinden marangozuna kadar pek çok meslek dalı yerel ekonominin temel direğidir. Onların faaliyetlerini sürdürememesi hem istihdamı olumsuz etkileyecek hem de kayıt dışılığı artıracaktır. Bu da hem ekonomi hem de sosyal denge açısından ciddi bir risk oluşturur.” ifadelerini kullandı.